نمونه دادخواست تقسیط نفقه

نمونه دادخواست تقسیط نفقه برای افرادی است که به پرداخت نفقه معوقه محکوم شده اند و به دلیل عدم توانایی مالی (اعسار)، قصد دارند آن را به صورت اقساطی پرداخت کنند. این دادخواست یک راهکار قانونی برای مدیریت بدهی نفقه است.

در نظام حقوقی ایران، نفقه یکی از مهم ترین تکالیف مالی مرد نسبت به همسر و فرزندان خود محسوب می شود. زمانی که مرد به هر دلیلی از پرداخت این حق واجب غفلت کند، می تواند با مطالبه نفقه معوقه مواجه شود که گاهی اوقات مبلغ آن بسیار سنگین و پرداخت یکجای آن برای فرد دشوار است. قانون گذار در چنین شرایطی، راهکاری را تحت عنوان اعسار از پرداخت محکوم به پیش بینی کرده که به فرد امکان می دهد با اثبات ناتوانی مالی خود، نسبت به تقسیط نفقه معوقه اقدام کند. آگاهی از شرایط، مراحل، مدارک لازم و نحوه تنظیم نمونه دادخواست تقسیط نفقه، برای هر کسی که در این موقعیت قرار می گیرد، ضروری است تا بتواند حقوق خود را به درستی پیگیری کند. این راهنمای جامع تلاش می کند تا تمامی جنبه های این موضوع حقوقی را به زبانی شیوا و دقیق، همراه با ارائه یک نمونه دادخواست کاربردی، برای شما شرح دهد.

مفاهیم پایه حقوقی در تقسیط نفقه

پیش از ورود به جزئیات نمونه دادخواست تقسیط نفقه، لازم است با برخی مفاهیم اساسی حقوقی آشنا شویم که درک آن ها برای هرگونه اقدام قانونی در این زمینه حیاتی است.

نفقه چیست و شامل چه مواردی می شود؟

نفقه در لغت به معنای خرج و هزینه زندگی است و در اصطلاح حقوقی، به واجبات مالی اطلاق می شود که مرد بر اساس قانون و شرع، مکلف به پرداخت آن به همسر و در مواردی به فرزندان خود است. نفقه زن در عقد دائم، به محض وقوع عقد و تحت شرایط قانونی، بر عهده مرد قرار می گیرد و شامل تمامی نیازهای متعارف زندگی از قبیل مسکن، پوشاک، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمان و بهداشت می شود. این نفقه تا زمانی که زن از همسر خود تمکین عام و خاص داشته باشد و عذر موجهی برای عدم تمکین او وجود نداشته باشد، بر عهده مرد است.

نفقه را می توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:

• نفقه جاری (نفقه حال): این نفقه به هزینه های روزمره و فعلی زندگی زن و فرزندان اشاره دارد و معمولاً به صورت ماهانه یا دوره ای پرداخت می شود.
• نفقه معوقه (نفقه گذشته): این نفقه مربوط به ایام گذشته است که مرد مکلف به پرداخت آن بوده، اما از پرداخت آن خودداری کرده است. زن تنها واجب النفقه است که می تواند نفقه ایام گذشته خود را مطالبه کند. در صورت عدم پرداخت نفقه جاری توسط مرد و با وجود توان مالی، جرم ترک انفاق محقق می شود، اما مطالبه نفقه معوقه، دعوایی حقوقی است که زن می تواند در دادگاه خانواده مطرح کند.

مطالبه نفقه معوقه، پس از اثبات عدم پرداخت توسط مرد، منجر به صدور حکم محکومیت مرد به پرداخت مبلغی معین می شود که گاهی اوقات این مبلغ بسیار سنگین است و مرد را در وضعیت دشواری قرار می دهد.

مفهوم اعسار و ارتباط آن با تقسیط نفقه

«اعسار» در اصطلاح حقوقی به معنای ناتوانی مالی یک فرد در پرداخت دیون خود است. شخصی که به دلیل نداشتن مال یا عدم دسترسی به اموال خود (به جز مستثنیات دین) قادر به پرداخت بدهی هایش نباشد، «معسر» نامیده می شود. اعسار ارتباط تنگاتنگی با تقسیط نفقه دارد؛ زیرا تنها در صورتی که مرد بتواند اعسار خود را از پرداخت یکجای نفقه معوقه در دادگاه ثابت کند، دادگاه حکم به تقسیط آن می دهد.

مطابق ماده 6 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی: «معسر کسی است که به دلیل نداشتن مالی به جز مستثنیات دین، قادر به تادیه دیون خود نباشد. تبصره- عدم قابلیت دسترسی به مال در حکم نداشتن مال است. اثبات عدم قابلیت دسترسی به مال برعهده مدیون است.»

بر اساس این تعریف، اگر مردی به پرداخت نفقه معوقه محکوم شده باشد اما به دلیل عدم توانایی مالی نتواند آن را به صورت یکجا بپردازد، می تواند با طرح دعوای اعسار و اثبات آن، از دادگاه تقاضای تقسیط مبلغ را داشته باشد. این نهاد حقوقی به منظور حمایت از افرادی است که به طور واقعی از توانایی مالی لازم برای پرداخت یکجای بدهی برخوردار نیستند و با هدف جلوگیری از حبس بدهکاران معسر در نظر گرفته شده است.

تفاوت اعسار با ورشکستگی نیز حائز اهمیت است؛ اعسار مخصوص اشخاص حقیقی (غیرتاجر) است، در حالی که ورشکستگی تنها برای تجار (اشخاص حقیقی و حقوقی) کاربرد دارد.

شرایط قانونی و لازم برای تقسیط نفقه معوقه

برای اینکه دادخواست تقسیط نفقه معوقه توسط دادگاه پذیرفته شود و مرد بتواند نفقه گذشته را به صورت اقساطی پرداخت کند، وجود شرایط قانونی خاصی الزامی است. این شرایط اساساً بر محور اثبات عدم توانایی مالی مرد قرار دارند.

اثبات عدم توانایی مالی (اعسار): شرط اساسی تقسیط نفقه

مهم ترین و اصلی ترین شرط برای تقسیط نفقه، اثبات اعسار یا عدم توانایی مالی محکوم علیه (مرد) است. این اثبات باید به صورتی باشد که دادگاه را متقاعد کند که فرد واقعاً قادر به پرداخت یکجای محکوم به نیست. بار اثبات اعسار بر عهده مدعی (یعنی مردی که تقاضای تقسیط نفقه را دارد) است. او باید نشان دهد که:

1. نداشتن مالی به جز مستثنیات دین: فرد نباید مالی داشته باشد که بتواند از طریق فروش آن، بدهی نفقه را به صورت یکجا پرداخت کند. مستثنیات دین شامل اموالی است که برای ادامه زندگی آبرومندانه فرد و افراد تحت تکفل او ضروری است و قانوناً قابل توقیف نیستند (مانند منزل مسکونی متناسب با نیاز، اثاثیه ضروری، ابزار کار).
2. عدم قابلیت دسترسی به مال: اگر فرد اموالی هم داشته باشد، اما به هر دلیلی نتواند به آن دسترسی پیدا کند (مثلاً اموالش در کشوری دیگر باشد که نقل و انتقال آن میسر نیست)، این وضعیت نیز در حکم نداشتن مال تلقی می شود.
3. عدم تمکن مالی برای پرداخت نقدی: این موضوع معمولاً با ارائه لیست اموال، صورت حساب های بانکی، فیش حقوقی (در صورت وجود) و مهم تر از همه، استشهادیه اعسار از شهود مطلع، ثابت می شود.

دادگاه با بررسی دقیق مدارک و اظهارات شهود، در نهایت در خصوص اعسار و توانایی پرداخت اقساط تصمیم گیری می کند. شفافیت و صداقت در ارائه اطلاعات به دادگاه در این مرحله بسیار اهمیت دارد.

موانع و محدودیت ها در مسیر تقسیط نفقه

با وجود امکان قانونی تقسیط نفقه، موانع و محدودیت هایی نیز وجود دارد که می تواند مانع از پذیرش دادخواست تقسیط نفقه شود:

• انتقال اموال برای فرار از دین: اگر اثبات شود که مرد به منظور فرار از پرداخت نفقه یا سایر دیون، اقدام به انتقال اموال خود به نام دیگری کرده است، دادگاه نه تنها دادخواست اعسار او را رد خواهد کرد، بلکه ممکن است اقدامات قضایی دیگری نیز علیه او صورت گیرد.
• عدم ارائه مدارک و دلایل کافی: عدم تکمیل دادخواست، نقص در مدارک، یا ناتوانی در اثبات اعسار از طریق شهادت شهود، می تواند منجر به رد دادخواست تقسیط شود.
• تمکن مالی آشکار: در صورتی که طلبکار (زوجه یا نماینده قانونی فرزند) بتواند تمکن مالی محکوم علیه را به دادگاه ثابت کند، ادعای اعسار رد خواهد شد.

بنابراین، برای موفقیت در دعوای تقسیط نفقه معوقه، نه تنها باید اعسار به درستی اثبات شود، بلکه باید از هرگونه اقدامی که شائبه فرار از دین را ایجاد کند نیز پرهیز کرد.

مراحل گام به گام تنظیم و ثبت دادخواست تقسیط نفقه

ثبت دادخواست تقسیط نفقه یک فرآیند حقوقی مرحله ای است که نیاز به دقت و آگاهی دارد. در ادامه، مراحل انجام این کار به صورت گام به گام تشریح می شود:

آماده سازی دادخواست اعسار و تقسیط نفقه

اولین گام، تهیه و نگارش دقیق دادخواست است. دادخواست باید شامل اطلاعات کامل و مستند باشد و تمامی ارکان قانونی را رعایت کند. در نگارش نمونه دادخواست تقسیط نفقه باید به نکات زیر توجه کرد:

1. مشخصات خواهان (مدعی اعسار): نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، شغل و محل اقامت مرد باید به طور کامل و دقیق ذکر شود.
2. مشخصات خوانده (طلبکار نفقه): نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، شغل و محل اقامت زن یا فرزند (یا نماینده قانونی فرزند) باید به طور کامل ذکر شود.
3. موضوع خواسته: باید به صراحت ذکر شود: «صدور حکم اعسار از پرداخت محکوم به (نفقه معوقه) و تقسیط آن».
4. دلایل و منضمات: تمامی مدارکی که در ادامه توضیح داده خواهد شد، باید به عنوان دلایل و منضمات به دادخواست پیوست شوند.
5. شرح دادخواست: در این قسمت، باید به طور مفصل و مستدل وضعیت مالی فعلی خواهان، منبع درآمد، هزینه های جاری زندگی، عائله مندی و دلایل ناتوانی در پرداخت یکجای نفقه معوقه، تشریح شود. همچنین به شماره و تاریخ حکم قطعی نفقه معوقه که مرد محکوم به پرداخت آن شده، اشاره شود.

مدارک مورد نیاز برای دادخواست تقسیط نفقه

جمع آوری و آماده سازی مدارک صحیح و کامل، نقش حیاتی در پذیرش دادخواست اعسار از پرداخت نفقه گذشته دارد. مدارک اصلی مورد نیاز در جدول زیر آمده است:

ردیف	مدارک لازم	توضیحات
۱	حکم قطعی محکومیت به پرداخت نفقه معوقه	تصویر مصدق (برابر اصل شده) حکم دادگاه که مرد را به پرداخت نفقه محکوم کرده است.
۲	نام کاربری و رمز عبور سامانه ثنا	جهت ثبت دادخواست و دریافت ابلاغیه های قضایی.
۳	دادخواست اعسار (تنظیم شده)	متن دادخواست که با دقت و بر اساس راهنمایی های فوق تنظیم شده است.
۴	استشهادیه اعسار	استشهادیه ای که توسط حداقل دو شاهد مطلع از وضعیت مالی و زندگی خواهان امضا شده و شهود حاضر به حضور در دادگاه و شهادت باشند. مشخصات کامل شهود باید ذکر شود.
۵	لیست کامل کلیه اموال	شامل اموال منقول (مانند خودرو، سهام، حساب های بانکی، طلب ها از اشخاص دیگر) و غیرمنقول (مانند زمین، ملک). این لیست باید شامل تمامی اموال باشد، حتی مستثنیات دین.
۶	لیست نقل و انتقالات مالی	لیستی از تمامی نقل و انتقالات مالی (خرید و فروش، هبه، صلح و…) که خواهان طی یک سال گذشته داشته است.
۷	مدارک شناسایی خواهان	کپی برابر اصل شده کارت ملی و شناسنامه خواهان.

نکات مهم درباره استشهادیه و شهود: شهود باید افرادی باشند که از وضعیت مالی و معیشتی خواهان اطلاع کامل و دقیق داشته باشند. شهادت کذب می تواند منجر به مجازات قانونی شود.

ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و پیگیری

پس از آماده سازی دادخواست و مدارک، مرحله بعدی ثبت آن از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. این دفاتر مسئولیت ثبت الکترونیکی دادخواست ها و ارسال آن ها به مرجع قضایی صالح را بر عهده دارند:

1. مراجعه به دفتر خدمات قضایی: با در دست داشتن تمامی مدارک و فایل Word دادخواست، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید.
2. ثبت دادخواست: کارشناس دفتر خدمات قضایی، اطلاعات شما را در سامانه ثبت می کند و دادخواست و مدارک پیوست را بارگذاری می کند.
3. پرداخت هزینه های مربوطه: هزینه های دادرسی و خدمات دفاتر قضایی در همین مرحله پرداخت می شود.
4. تعیین مرجع قضایی صالح: دادخواست اعسار از پرداخت نفقه معوقه باید به دادگاهی ارسال شود که حکم قطعی نفقه را صادر کرده است. این دادگاه می تواند شورای حل اختلاف، دادگاه بدوی خانواده یا دادگاه تجدیدنظر باشد.

پس از ثبت دادخواست، یک کد رهگیری و شماره پرونده به شما داده می شود که می توانید از طریق سامانه ثنا وضعیت پرونده خود را پیگیری کنید.

حضور در جلسه رسیدگی دادگاه و نقش شهود

پس از ثبت دادخواست و تعیین وقت رسیدگی، لازم است خواهان و شهود (در صورت لزوم) در جلسه دادگاه حاضر شوند:

1. آمادگی برای پاسخ به سوالات قاضی: خواهان باید آمادگی داشته باشد تا به سوالات قاضی در خصوص وضعیت مالی خود، دلایل اعسار، و چگونگی تأمین هزینه های زندگی پاسخ دهد. صداقت در این مرحله بسیار حائز اهمیت است.
2. نقش شهود: شهود معرفی شده در استشهادیه باید در دادگاه حاضر شده و در برابر قاضی شهادت دهند که از وضعیت مالی خواهان مطلع بوده و او را معسر می دانند. شهادت آن ها به عنوان یکی از دلایل مهم اثبات اعسار، مورد توجه دادگاه قرار می گیرد.

عدم حضور خواهان بدون عذر موجه در جلسه دادگاه یا عدم حضور شهود، می تواند منجر به رد دادخواست تقسیط نفقه شود.

صدور حکم اعسار و تعیین مبلغ و تعداد اقساط

در نهایت، دادگاه با بررسی تمامی مدارک، اظهارات خواهان و شهود، و سایر دلایل، در خصوص ادعای اعسار تصمیم گیری می کند:

1. صدور حکم اعسار: در صورت احراز اعسار خواهان، دادگاه حکم به اعسار او از پرداخت یکجای نفقه معوقه صادر می کند.
2. تعیین مبلغ و تعداد اقساط: دادگاه با توجه به توانایی مالی فرد (میزان درآمد، هزینه های ضروری زندگی و عائله مندی)، مبلغ و تعداد اقساط را تعیین می کند. این مبلغ و تعداد برای هر فرد متفاوت خواهد بود و نمی توان اقساط یکسانی را برای همه پیش بینی کرد.
3. تعهدات پس از صدور حکم تقسیط: پس از صدور حکم تقسیط، محکوم علیه موظف است اقساط تعیین شده را در مواعد مقرر پرداخت کند.

هزینه های مربوط به دادخواست تقسیط نفقه

انجام هر فرآیند حقوقی مستلزم پرداخت هزینه هایی است که دادخواست اعسار و تقسیط نفقه نیز از این قاعده مستثنی نیست. اطلاع از این هزینه ها برای برنامه ریزی مالی اهمیت دارد.

بررسی تعرفه و هزینه های دادرسی

هزینه های دادرسی اصلی ترین بخش از هزینه های مربوط به طرح دعوای اعسار است:

• هزینه دادرسی دعوای اعسار: دعوای اعسار از پرداخت محکوم به، یک دعوای غیرمالی تلقی می شود. مطابق تعرفه های قانونی، هزینه دادرسی دعاوی غیرمالی در سال های اخیر متغیر بوده و معمولاً در حدود 40 تا 180 هزار تومان است.
• هزینه هر برگ دادخواست: علاوه بر هزینه دادرسی، مبلغ ناچیزی نیز برای هر برگ دادخواست اخذ می شود که معمولاً حدود 2 هزار تومان است.

هزینه های دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

این هزینه ها مربوط به خدماتی است که دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه می دهند:

• هزینه ثبت و ارسال دادخواست: شامل هزینه های مربوط به تایپ دادخواست، اسکن مدارک و ارسال الکترونیکی آن به دادگاه صالح است. این مبلغ نیز بر اساس تعرفه های مصوب سالیانه تعیین می شود و معمولاً در حدود 50 تا 100 هزار تومان است.

سایر هزینه های جانبی

علاوه بر موارد فوق، ممکن است هزینه های دیگری نیز به فرد تحمیل شود:

• هزینه مشاوره حقوقی: در صورت مراجعه به وکیل یا مشاور حقوقی برای تنظیم دادخواست یا دریافت راهنمایی، هزینه های مشاوره نیز اضافه خواهد شد.
• هزینه کپی و برابر اصل کردن مدارک: برای ارائه مدارک به دادگاه، معمولاً نیاز به تهیه کپی و برابر اصل کردن آن ها وجود دارد.

بنابراین، قبل از اقدام به طرح دادخواست تقسیط نفقه، محاسبه دقیق تمامی این هزینه ها ضروری است تا فرد با آمادگی کامل وارد فرآیند قضایی شود.

پیامدهای عدم پرداخت اقساط و امکان اعتراض به حکم اعسار

پس از صدور حکم تقسیط نفقه معوقه، مسئولیت های حقوقی مرد به پایان نمی رسد، بلکه او موظف به پرداخت منظم اقساط می شود. عدم رعایت این تعهدات می تواند پیامدهای جدی به دنبال داشته باشد. همچنین، طرفین دعوا حق اعتراض به حکم اعسار را دارند.

ضمانت اجرای عدم پرداخت اقساط تقسیط شده

حکم تقسیط نفقه مشروط به پرداخت به موقع اقساط است. در صورت عدم پرداخت هر یک از اقساط در موعد مقرر، ضمانت اجراهای زیر متوجه محکوم علیه خواهد شد:

1. ابطال حکم اعسار: اگر محکوم علیه از پرداخت اقساط خودداری کند، حکم اعسار او باطل شده و به وضعیت اولیه بازمی گردد. یعنی محکوم به نفقه به صورت کامل و یکجا قابل مطالبه خواهد بود.
2. امکان جلب و توقیف: با ابطال حکم اعسار، طلبکار (زوجه یا فرزند) می تواند مجدداً تقاضای اجرای حکم قطعی نفقه را داشته باشد و در صورت عدم پرداخت، مرد با خطر جلب (بازداشت) یا توقیف اموالش (در صورتی که اموالی غیر از مستثنیات دین داشته باشد) مواجه خواهد شد.

این پیامدها نشان دهنده اهمیت رعایت تعهدات پس از تقسیط نفقه است. بنابراین، فردی که نفقه خود را تقسیط کرده، باید به طور جدی نسبت به پرداخت منظم اقساط اهتمام ورزد.

شیوه اعتراض به حکم اعسار (توسط طلبکار یا بدهکار)

حکم صادر شده در خصوص اعسار، مانند سایر احکام قضایی، قابل اعتراض است. هم مردی که دادخواست تقسیط نفقه را مطرح کرده و هم طلبکار نفقه (زن یا فرزند) می توانند در مهلت های قانونی به آن اعتراض کنند:

1. اعتراض از جانب مرد (محکوم علیه نفقه):

   اگر دادگاه دادخواست اعسار از پرداخت نفقه مرد را نپذیرد یا مبلغ اقساط را به گونه ای تعیین کند که مرد همچنان توانایی پرداخت آن را نداشته باشد، مرد می تواند ظرف مهلت قانونی (معمولاً 20 روز از تاریخ ابلاغ حکم برای ساکنین ایران) نسبت به حکم صادر شده تجدیدنظرخواهی کند. در این مرحله باید با ارائه دلایل و مدارک مستدل تر، دادگاه تجدیدنظر را متقاعد کند که او واقعاً معسر است یا اقساط تعیین شده خارج از توانایی مالی اوست.

2. اعتراض از جانب زن یا فرزند (طلبکار نفقه):

   اگر دادگاه ادعای اعسار مرد را پذیرفته و حکم به تقسیط نفقه معوقه داده باشد، اما زن یا فرزند معتقد باشند که مرد معسر نبوده و توانایی پرداخت یکجای نفقه را دارد (یا می تواند اقساط بیشتری بپردازد)، آن ها نیز می توانند در مهلت قانونی (20 روز از ابلاغ حکم) نسبت به این حکم تجدیدنظرخواهی کنند. در این صورت، طلبکار باید با ارائه دلایل و مدارکی مانند معرفی اموال پنهان شده مرد، تراکنش های بانکی مشکوک، شهادت شهود مبنی بر تمکن مالی مرد و …، ادعای اعسار او را رد کند.

شناخت دقیق این فرآیندهای اعتراضی به هر دو طرف دعوا کمک می کند تا در صورت لزوم، از حقوق قانونی خود به نحو احسن دفاع کنند.

نمونه دادخواست تقسیط نفقه معوقه

تنظیم صحیح نمونه دادخواست تقسیط نفقه برای موفقیت در این دعوا بسیار مهم است. در این بخش، یک نمونه کامل از دادخواست اعسار از پرداخت نفقه معوقه ارائه می شود که می توانید با تکمیل اطلاعات مربوط به پرونده خود، از آن استفاده کنید.

متن کامل نمونه دادخواست اعسار از پرداخت نفقه معوقه

خواهان: (مشخصات کامل شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، شغل، محل اقامت)
[نام و نام خانوادگی خواهان] فرزند [نام پدر] با شماره ملی [کد ملی]، شماره شناسنامه [شماره شناسنامه]، متولد [تاریخ تولد]، شغل [شغل خواهان]، به نشانی [آدرس کامل محل اقامت خواهان].

خوانده: (مشخصات کامل زوجه/فرزند یا نماینده قانونی)
خانم/آقای [نام و نام خانوادگی خوانده] فرزند [نام پدر] با شماره ملی [کد ملی]، شماره شناسنامه [شماره شناسنامه]، متولد [تاریخ تولد]، شغل [شغل خوانده]، به نشانی [آدرس کامل محل اقامت خوانده].

موضوع خواسته: صدور حکم اعسار از پرداخت محکوم به نفقه معوقه و تقسیط آن.

دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق دادنامه قطعی محکومیت به پرداخت نفقه معوقه به شماره [شماره دادنامه] و تاریخ [تاریخ دادنامه] صادره از [نام شعبه دادگاه صادرکننده حکم].
2. استشهادیه محلی به امضای حداقل دو شاهد مطلع (معرفی شهود با مشخصات کامل شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، شغل، محل اقامت).
3. لیست کلیه اموال منقول و غیرمنقول به همراه ارزش تقریبی (شامل موجودی حساب های بانکی، سهام، طلب ها و هرگونه مال دیگر به جز مستثنیات دین).
4. صورت حساب بانکی یک سال اخیر (تمامی حساب ها).
5. لیست کلیه نقل و انتقالات مالی یک سال اخیر (شامل خرید و فروش، هبه، صلح و...).
6. کپی برابر اصل شده کارت ملی و شناسنامه خواهان.
7. [سایر مدارک مرتبط مانند گواهی اشتغال به تحصیل فرزندان، مدارک پزشکی (در صورت وجود بیماری خاص و هزینه های درمانی بالا)، گواهی عدم اشتغال به کار و...]

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه خانواده [نام شهر/استان]

با سلام و احترام،
احتراماً به استحضار عالی می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی خواهان]، به موجب دادنامه قطعی شماره [شماره دادنامه] مورخ [تاریخ دادنامه] صادره از [نام شعبه دادگاه صادرکننده حکم]، محکوم به پرداخت مبلغ [مبلغ محکوم به به ریال] ریال نفقه معوقه در حق خوانده محترم، خانم/آقای [نام و نام خانوادگی خوانده] شده ام.

متأسفانه، به دلیل [شرح دقیق و مستدل دلایل اعسار خود، به عنوان مثال: اخراج از کار از تاریخ [تاریخ اخراج] و عدم امکان یافتن شغل مناسب، بیماری [نوع بیماری] که نیازمند هزینه های درمانی سنگین ماهانه [مبلغ] ریال است، عائله مندی و داشتن [تعداد] فرزند [با ذکر سن یا شرایط خاص مانند محجوریت یا دانشجویی] که مسئولیت تأمین معاش آن ها بر عهده اینجانب است، نداشتن درآمد کافی و حقوق ماهیانه [مبلغ حقوق] ریال که تنها کفاف هزینه های ضروری زندگی را می دهد، دارا بودن تنها یک واحد منزل مسکونی که جزو مستثنیات دین محسوب می شود و عدم وجود سایر اموال منقول و غیرمنقول به جز مایحتاج ضروری زندگی]، توانایی پرداخت یکجای مبلغ محکوم به فوق الذکر را ندارم.

اینجانب دارای [ذکر دقیق اموال موجود مانند: تنها یک واحد منزل مسکونی که جزو مستثنیات دین است، حقوق بازنشستگی اندک، هیچ گونه مال منقول و غیرمنقول دیگری به جز مستثنیات دین] می باشم و هیچ گونه درآمد مازاد بر هزینه های زندگی و عائله مندی ندارم. کلیه اموال و دارایی های اینجانب در لیست پیوست دادخواست، به همراه نقل و انتقالات یک سال اخیر، به شرح کامل قید شده است. شهود مطلع از وضعیت معیشتی اینجانب نیز آمادگی شهادت در محضر دادگاه را دارند.

لذا با استناد به ماده 277 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 7 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، از محضر محترم دادگاه تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر اعسار اینجانب از پرداخت یکجای مبلغ نفقه معوقه مذکور و تقسیط آن با توجه به توان مالی و وضعیت معیشتی اینجانب را استدعا دارم.

با تشکر و احترام فراوان،
[نام و نام خانوادگی خواهان]
[امضاء]

نکات مهم در تکمیل نمونه دادخواست تقسیط نفقه

هنگام استفاده از این نمونه دادخواست تقسیط نفقه، به نکات زیر توجه کنید تا از صحت و اعتبار حقوقی آن اطمینان حاصل شود:

1. دقت در اطلاعات: تمامی مشخصات خواهان و خوانده، شماره پرونده و تاریخ دادنامه محکومیت نفقه باید با دقت بسیار بالا و مطابق با مدارک رسمی تکمیل شود.
2. صداقت در شرح دادخواست: شرح دادخواست باید کاملاً صادقانه و منطبق با واقعیت وضعیت مالی شما باشد. هرگونه کتمان حقیقت یا ارائه اطلاعات خلاف واقع، می تواند منجر به رد دادخواست و حتی تبعات حقوقی دیگر شود.
3. پیوست کردن تمامی مدارک: اطمینان حاصل کنید که تمامی مدارک لازم به طور کامل و برابر اصل شده به دادخواست پیوست شده اند. نقص مدارک یکی از شایع ترین دلایل تأخیر یا رد دادخواست است.
4. شهود مطلع: شهودی را معرفی کنید که واقعاً از وضعیت مالی شما مطلع بوده و در صورت لزوم، بتوانند در دادگاه شهادت قانع کننده ای ارائه دهند.
5. درخواست مشاوره حقوقی: در صورتی که پرونده شما پیچیدگی های خاصی دارد یا در تکمیل دادخواست تردید دارید، حتماً از مشاوره یک وکیل متخصص خانواده یا مشاور حقوقی بهره مند شوید.

با رعایت این نکات، شانس موفقیت شما در دعوای اعسار و تقسیط نفقه افزایش خواهد یافت و می توانید این فرآیند حقوقی را با اطمینان بیشتری پیگیری کنید.

پرسش و پاسخ های متداول درباره تقسیط نفقه

آیا نفقه جاری نیز قابل تقسیط است؟

نفقه جاری، بر خلاف نفقه معوقه، معمولاً به صورت ماهانه یا دوره ای پرداخت می شود و تقسیط به معنای اقساطی کردن مبلغی از پیش تعیین شده، در مورد آن صدق نمی کند. در خصوص نفقه جاری، امکان تعدیل (کاهش یا افزایش) مبلغ آن وجود دارد، اگر شرایط مالی مرد یا نیازهای زن و فرزند تغییر کند. بنابراین، برای نفقه جاری به جای دادخواست تقسیط نفقه، دادخواست تعدیل نفقه مطرح می شود.

در صورت رد دادخواست اعسار چه باید کرد؟

اگر دادخواست اعسار شما رد شود، می توانید ظرف مهلت قانونی (20 روز از تاریخ ابلاغ حکم برای اشخاص مقیم ایران و دو ماه برای اشخاص مقیم خارج از کشور)، از حکم صادر شده تجدیدنظرخواهی کنید. در این مرحله، باید دلایل و مدارک جدیدتری برای اثبات اعسار خود به دادگاه تجدیدنظر ارائه دهید. در برخی موارد نیز می توان پس از گذشت مدتی و در صورت تغییر وضعیت مالی، مجدداً دادخواست اعسار را مطرح کرد.

نقش وکیل در دعوای اعسار و تقسیط نفقه چیست؟

حضور وکیل متخصص در امور خانواده و دعاوی اعسار می تواند بسیار کمک کننده باشد. وکیل با اشراف به قوانین و رویه قضایی، می تواند در تنظیم دقیق دادخواست، جمع آوری مدارک، معرفی شهود مناسب، و دفاع مؤثر در دادگاه، شانس موفقیت شما را افزایش دهد و از اشتباهات حقوقی احتمالی جلوگیری کند. همچنین در فرآیند پیگیری پرونده و ارائه لایحه های دفاعیه، وکیل می تواند نماینده شما باشد.

آیا می توان همزمان با دعوای مطالبه نفقه، دادخواست اعسار ارائه داد؟

معمولاً دادخواست اعسار پس از صدور حکم قطعی مبنی بر محکومیت به پرداخت نفقه (معوقه) مطرح می شود. اما در برخی موارد، امکان طرح همزمان این دو دعوا نیز وجود دارد، به ویژه اگر محکوم علیه از ابتدا وضعیت مالی نامناسبی داشته باشد و پیش بینی کند که قادر به پرداخت نفقه به صورت یکجا نخواهد بود. البته رویه قضایی ممکن است در این خصوص متفاوت باشد و در بسیاری از موارد، دادگاه منتظر صدور حکم قطعی نفقه و تعیین میزان آن می ماند.

در چه صورتی می توان مجدداً دادخواست اعسار داد؟

اگر دادخواست اعسار شما قبلاً رد شده باشد، در صورتی می توانید مجدداً دادخواست اعسار بدهید که وضعیت مالی شما تغییر کرده باشد و دلایل جدیدی برای اثبات اعسار خود داشته باشید. به عنوان مثال، از دست دادن شغل، بیماری سخت، یا افزایش چشمگیر هزینه های معیشتی که به طور مستند قابل اثبات باشند. برای این کار باید دلایل محکمه پسندی برای تغییر وضعیت مالی خود ارائه دهید.

آگاهی از حقوق و تکالیف قانونی در مسائل مربوط به نفقه و اعسار، از اهمیت بالایی برخوردار است. مردانی که به پرداخت نفقه معوقه محکوم شده اند و توانایی پرداخت یکجای آن را ندارند، باید با شفافیت و صداقت کامل در ارائه اطلاعات به دادگاه، از حق قانونی خود برای تقسیط نفقه استفاده کنند. تنظیم دقیق نمونه دادخواست تقسیط نفقه، جمع آوری مدارک لازم و حضور فعال در مراحل دادرسی، شانس موفقیت در این فرآیند را افزایش می دهد.

در نهایت، برای اطمینان از صحت اقدامات حقوقی و پیشگیری از بروز هرگونه مشکل، همواره توصیه می شود قبل از هر اقدامی، با یک وکیل متخصص در امور خانواده مشاوره نمایید تا راهنمایی های لازم را متناسب با شرایط خاص پرونده خود دریافت کنید.