نحوه ثبت فاکتور نقد و نسیه در سامانه مودیان چگونه است؟

سامانه مودیان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت مالیاتی، امکان ثبت و مدیریت انواع صورتحساب‌های نقدی ، نسیه و ترکیبی ( نقد و نسیه) را برای کسب‌وکارها فراهم کرده است.

در سامانه مودیان، برخلاف سامانه صورت معاملات فصلی که خریداران نیز می‌توانستند صورتحساب‌های خرید خود را ثبت کنند، تنها فروشندگان مکلف به ثبت صورتحساب‌های فروش هستند. این رویکرد، کنترل و نظارت بیشتری بر فرآیندهای فروش ایجاد می‌کند و باعث شفافیت بیشتر در معاملات می‌شود.

این سامانه به‌گونه‌ای طراحی شده است که با نیازهای مختلف مالی و پرداختی کاربران، از جمله فروش نقدی، نسیه یا ترکیبی (نقد/نسیه)، سازگار باشد. هر یک از این روش‌ها متناسب با نحوه پرداخت وجه معامله طراحی شده‌اند تا ضمن ساده‌سازی فرآیندهای مالی، امکان گزارش‌دهی دقیق و صحیح به سازمان امور مالیاتی را فراهم کنند. 

در صورتحساب های فروش ، فروشنده باید بعد از دریافت وجه از خریدار هنگام ثبت صورتحساب ، مالیات بر ارزش افزوده را نیز به سازمان پرداخت کند، تا خریدار بتواند از اعتبار مالیاتی استفاده کند. اما تمامی صورتحساب هایی که بین خریدار و فروشنده رد و بدل می شودو طوری نیست که خریدار پرداخت نقدی داشته باشد. در این حالت تکلیف فروشنده چیست؟ بهتر است با ما همراه باشید تا شما را در مورد صورتحساب های نسیه راهنمایی کنیم 

نحوه صدور صورتحساب نقدی در سامانه مودیان

صورتحساب نقدی زمانی صادر می‌شود که کل مبلغ معامله، شامل مبلغ کالا یا خدمات و مالیات بر ارزش افزوده، به صورت نقدی از خریدار دریافت شود. در این حالت، فروشنده موظف است مالیات بر ارزش افزوده را به‌طور کامل محاسبه کرده و آن را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند. در مقابل، خریدار نیز می‌تواند از مالیات پرداختی خود به‌عنوان اعتبار مالیاتی بهره‌مند شود. این اعتبار مالیاتی زمانی در سامانه مودیان ثبت می‌شود که خریدار صورتحساب ثبت‌شده توسط فروشنده را تأیید کند. پس از تأیید، وضعیت کارپوشه خریدار در سامانه به “دریافت اعتبار” تغییر خواهد کرد.

به عنوان مثال، اگر کل مبلغ کالا یا خدمات 10,000,000 تومان باشد و 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده به آن تعلق گیرد، مبلغ مالیات برابر با 900,000 تومان خواهد بود. در نتیجه، خریدار باید مبلغ 10,900,000 تومان را به فروشنده پرداخت کند که 900,000 تومان آن سهم سازمان امور مالیاتی است. این مبلغ توسط فروشنده به سازمان پرداخت می‌شود. خریدار می‌تواند این 900,000 تومان را در اظهارنامه مالیاتی خود به‌عنوان اعتبار مالیاتی استفاده کند.

نحوه صدور صورتحساب نسیه در سامانه مودیان

صورتحساب نسیه زمانی صادر می‌شود که مبلغ معامله شامل بهای کالا یا خدمات، به صورت کامل یا جزئی، در لحظه معامله پرداخت نشود و پرداخت به زمان معینی در آینده موکول شود. در چنین معاملاتی، چون وجهی رد و بدل نشده است، فروشنده در زمان صدور صورتحساب تعهدی به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده ندارد.

از سوی دیگر، خریدار نیز نمی‌تواند از مالیات پرداخت‌نشده به‌عنوان اعتبار مالیاتی در سامانه مودیان استفاده کند. این امر به این دلیل است که تا زمانی که مبلغ معامله از سوی خریدار پرداخت نشده و این پرداخت توسط فروشنده ثبت نشده باشد، معامله نزد سازمان امور مالیاتی معتبر نخواهد بود.

به عنوان مثال، اگر مبلغ معامله 10,000,000 تومان باشد و 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده به آن تعلق گیرد، مبلغ مالیات 900,000 تومان خواهد بود. در صورتحساب نسیه، فروشنده موظف نیست این مبلغ را تا زمان تسویه کامل وجه توسط خریدار به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند. به این ترتیب، مالیات بر ارزش افزوده تا زمان دریافت وجه معامله به تعویق می‌افتد و فقط پس از پرداخت خریدار، فروشنده ملزم به محاسبه و تسویه آن با سازمان امور مالیاتی خواهد شد.

نحوه صدور صورتحساب ترکیبی (نقد/نسیه) در سامانه مودیان

صورتحساب ترکیبی یا همان نقد/نسیه، زمانی استفاده می‌شود که مبلغ معامله به دو بخش تقسیم شود: بخشی از آن به‌صورت نقدی از خریدار دریافت شود و بخش دیگر به‌صورت نسیه باقی بماند. این نوع صورتحساب معمولاً برای معاملاتی است که فروشنده و خریدار بر سر پرداخت بخشی از وجه در آینده توافق کرده‌اند.

در صورتحساب ترکیبی، مالیات بر ارزش افزوده فقط بر روی بخشی از مبلغ که به صورت نقدی دریافت شده است، محاسبه می‌شود. خریدار نیز تنها برای همان بخش نقدی می‌تواند از اعتبار مالیاتی در سامانه مودیان بهره‌مند شود. در مقابل، بخش نسیه معامله تا زمان پرداخت آن توسط خریدار و ثبت تسویه در سامانه، مشمول مالیات نمی‌شود.

به عنوان مثال، اگر مبلغ کل معامله 20,000,000 تومان باشد و 50 درصد آن (10,000,000 تومان) به‌صورت نقدی دریافت شود، مالیات بر ارزش افزوده فقط برای این بخش نقدی محاسبه می‌شود. در این حالت، مالیات بر ارزش افزوده بخش نقدی برابر با 900,000 تومان (9 درصد از 10,000,000 تومان) خواهد بود که فروشنده باید آن را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کند. بخش نسیه معامله، که معادل 10,000,000 تومان است، تا زمان تسویه توسط خریدار، مشمول مالیات نخواهد بود.

در معاملاتی که شامل کالاها یا خدمات معاف و مشمول مالیات باشد، مالیات بر ارزش افزوده تنها به بخشی از مبلغ معامله تعلق می‌گیرد که مربوط به کالاها یا خدمات مشمول مالیات است.
به عنوان مثال، اگر معامله‌ای شامل یک کالا به ارزش 10,000,000 تومان (معاف از مالیات) و کالای دیگری به ارزش 5,000,000 تومان (مشمول مالیات) باشد، مالیات بر ارزش افزوده فقط برای کالای 5,000,000 تومان محاسبه می‌شود.

قطعا ثبت صورتحساب های واقعی به سادگی مثال هایی که ما زدیم نمی باشد و محاسبات کمی پیچیده تر هستند. ولی اصلا جای نگرانی نیست چراکه در نرم افزار واسط سامانه مودیان کاریا حساب محاسبات به صورت سیستمی انجام می شود. کافی است شما نوع صورت حساب را که به صورت نقد ، نسیه و یا ترکیبی می باشد را تعیین کنید .

تفاوت بین صورتحساب های نقدی و نسیه

در صورتحساب های نقدی

اگر فروشنده مبلغ معامله را به‌طور کامل در زمان صدور صورتحساب دریافت کرده باشد، چه به‌صورت نقدی و چه از طریق واریز به حساب بانکی، باید گزینه “نقدی” را در سامانه انتخاب کند. در این حالت:

• مالیات بر ارزش افزوده در همان فصل مالیاتی محاسبه و اعلام می‌شود.
• خریدار می‌تواند این مالیات پرداخت‌شده را در همان فصل به‌عنوان اعتبار مالیاتی در اظهارنامه مالیاتی خود لحاظ کند.

در صورتحساب های نسیه

اگر فروشنده وجه معامله را در زمان صدور صورتحساب دریافت نکرده باشد، یعنی پرداخت به‌صورت نسیه و در تاریخی مشخص در آینده انجام شود، باید گزینه “نسیه” انتخاب شود.

• مالیات بر ارزش افزوده این معامله تا زمان تسویه وجه توسط خریدار به تعویق می‌افتد.
• فروشنده موظف است مالیات را در فصل دریافت وجه اعلام و پرداخت کند.

3. صورتحساب ترکیبی (نقدی/نسیه)

در معاملاتی که بخشی از وجه به‌صورت نقدی دریافت شده و بخش دیگر به‌صورت نسیه باقی مانده است، فروشنده باید گزینه “نقدی/نسیه” را انتخاب کند.

• مالیات بر ارزش افزوده فقط برای بخشی که نقداً دریافت شده، در فصل جاری محاسبه و اعلام می‌شود.
• بخش نسیه معامله تا زمان دریافت و تسویه آن، مشمول مالیات نخواهد بود و در فصل مالیاتی مربوطه اعلام می‌شود

نکته ی مهم در خصوص صورتحساب نسیه در سامانه مودیان

بر اساس تبصره (۱) ماده (۴) قانون دائمی ارزش افزوده:

• اصل مالیات بر ارزش افزوده بر نقدی بودن معاملات است، مگر اینکه نسیه بودن معاملات و شرایط پرداخت آن‌ها در سامانه مودیان به‌صورت دقیق ثبت و توسط طرفین (فروشنده و خریدار) تأیید شده باشد.
• اگر معامله‌ای در سامانه مودیان ثبت نشده باشد یا خریدار صورتحساب نسیه را تأیید نکرده باشد، آن معامله نقدی تلقی می‌شود.
• حتی اگر فروشنده صورتحساب فروش خود را به‌صورت نسیه ثبت کرده باشد، تا زمانی که خریدار آن را تأیید نکند یا صورتحساب به‌صورت سیستمی تأیید نشود، سازمان امور مالیاتی آن را به‌عنوان معامله نقدی در نظر می‌گیرد.

منبع : https://kariyahesab.com/how-issue-cash-credit-cashcredit-invoices-modian-system/