خروجی شگفت انگیز ذهنِ محمد احصایی در بینال ونیز

بینال ونیز که امسال با شعار «خارجی ها همه جا» شروع به کار کرد، از دوره آغازینش با هدف حمایت از هنرهای تجسمی معاصر، آوانگارد و به اصطلاح هنرِ پیشرو برپا شده بود؛ این رویداد که امسال از سوی آدریانو پدروسا کیوریت (نمایشگاه گردانی) می شود، از هنرمندانی هم دعوت کرده است تا آثار خود را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دهند. محمد احصایی ـ هنرمند پیشکسوت و شناخته شده ایرانی ـ از جمله این هنرمندان است که آثارش از سوی این دوسالانه در پاویون مرکزی بینال ونیز به نمایش درآمده است. 

به گزارش cmsd بینال ونیز از سال 1895 تاکنون برگزار می شود. این دوسالانه که از جمله معتبرترین رویدادهایی از این دست است، حالا شصتمین دوره خود را برگزار کرده است و به مدت 6 ماه برپا خواهد بود. بینال ونیز از جمله شناخته شده ترین نمایشگاه های بزرگ است که همسو با معنی کلمه ایتالیایی اش «هر یک سال درمیان» برگزار می شود. 

غرفه رسمی ایران در بینال ونیز، همزمان با آغاز نمایشگاه، شروع به کار کرد؛ غرفه ای که با پنج اثرِ نقاشی از پنج هنرمند برپا شده است. 

بینال ونیز، از دوره آغازینش با هدف حمایت از هنرهای تجسمی معاصر، آوانگارد و به اصطلاح هنرِ پیشرو برپا شده بود. این رویداد امسال هم از هنرمندانی دعوت کرده است تا آثار خود را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دهند که اثرِ محمد احصایی ـ هنرمند پیشکسوت و شناخته شده ایرانی ـ یکی از آثار به نمایش درآمده در بخش مرکزی بینال ونیز در بخش هنر آبستره است. 

در سایت بینال ونیز 2024 ضمن ذکرِ اینکه این اولین بار است که اثر محمد احصایی در دوسالانه هنر ارایه می شود، درباره او نوشته شده است که «محمد احصایی از هنرمندان تحسین شده، خوشنویس، طراح و از جمله اساتید و بنیانگذاران نقاشی خط است؛ رویکردی در نقاشی های مدرنیستی در سال های 1960 که از خطوط سنتی فارسی استفاده می کرد.» در سایت بینال ونیز 2024 ضمن ذکرِ اینکه این اولین بار است که اثر محمد احصایی در دوسالانه هنر ارایه می شود، درباره این هنرمند و اثرش نوشته شده است که «محمد احصایی از هنرمندان تحسین شده، خوشنویس، طراح و از جمله اساتید و بنیانگذاران نقاشی خط است؛ رویکردی در نقاشی های مدرنیستی در سال های 1960 که از خطوط سنتی فارسی استفاده می کرد.» 

همانطور که انتظار می رود، این دوسالانه بر هنر پیشرو و نوآوری در این زمینه متمرکز است. «اثر بدون عنوانِ احصایی ـ خلق شده در سال 1974 ـ از اولین آثارِ نقاشی خط اوست که کمی پس از فارغ التحصیلی اش از دانشگاه تهران به تصویر کشید.» همچنین به این مورد نیز اشاره شده است که احصایی همزمان با دوران تحصیل خود از بنیانگذاران دپارتمان طراحی گرافیک در دانشگاه تهران بوده است. 

درباره اثر ارایه شده از سوی احصایی هم اینچنین آمده است که «پالت روشنِ اثر و نقوش مسطحی که در این اثر دیده می شود، غیرقابل قیاس و متفاوت با آثار بعدی اوست و انحراف آن از خوشنویسی سنتی قابل تامل است. منحنی های موزون، ضربات عمودی تکرار شده و نقطه های الماس شکلِ نقش گرفته در این اثر، خطوط فارسی را تداعی می کند؛ خطوطی که اگرچه تداعی کننده نوشته های فارسی است اما تقریبا ناخواناست؛ گویی احصایی از این ویژگی استفاده کرده تا سواستفاده های تاریخی از زبان را نقد کند. نقدی بر این شیوه که نوشتن، چه در اسناد تاریخی و چه قانونی در خدمتِ قدرت بوده است. این ناخوانایی همچنین مخاطب را به جست وجوی اثر دعوت می کند.»

«بینندگانی که به این زبان صحبت می کنند ممکن است کلمه ای را پیدا کنند که می توانند، بخوانند، بر همین اساس به دنبال بقیه کلمات خواهند رفت؛ این در حالی است که هرگز کلمه دیگری را پیدا نمی کنند و این جست و جو همان چیزی است که من به دنبال آن هستم.»

اثر محمد احصایی در بینال ونیز

احصایی از اساتید پیشکسوت در هنر است که فهم و درکش از هنر، بر هیچ کش پوشیده نیست؛ او در کارگاه «یک قرن هنرهای تجسمی ایران» که سال 1400 با حضور دانشجویان هنر برگزار شده بود در نصیحتی درباره هنر و نوآوری به دانشجویان گفت: «هنر، نوآوری، خلاقیت و ابداع یک چیز است و شناخت جامعه و فهم سلیقه مردم چیز دیگر. پس من اینجا لازم می دانم به شما که دانشجوی هنر هستید، بگویم به هیچ چیز توجه نکنید و کار خودتان را انجام دهید. چنان آزاد باشید که وقتی کار از زیر دستتان بیرون می آید، خروجی اش برای خودتان غریبه باشد. خروجی ذهن خودتان برایتان شگفت انگیز باشد. هر چیزی که نتوانستید بفهمید همان خوب است. هر کاری که از زیر دستتان بیرون آمد و بد بود، همان خوب است. هرکاری که نادانسته و ناآگاهانه انجام دادید، همان خوب است. تمام کارهای ما طبق عادت است و زمانی که خلاف عادت شد، همان درست است. این نکته را من امشب به شما تقدیم می کنم.» 

دوسالانه ونیز به مدت 6 ماه برپاست و محمد احصایی هنرمند سرشناس ایرانی از جمله افرادی است که پس از دعوت از سوی دوسالانه هنر ونیز یکی از آثار خود را برای نمایش در این رویداد مهم هنری جهان ارایه کرده است.

پایان خبر cmsd

خروجی شگفت انگیز ذهنِ محمد احصایی در بینال ونیز